Onderhandse lening

Hoeveel mag je onderhands lenen?

Aan een onderhandse lening is geen maximumbedrag gebonden. Wel is het belangrijk dat je het geleende geld uiteindelijk met rente kunt terugbetalen.

Leen niet meer dan je kunt terugbetalen. Maak vooraf een overzicht van je kosten. Dat geeft rust. Een gesprek met een financieel adviseur helpt daarbij.

Hoogte van de rente bepalen

Je mag bij een onderhandse lening zelf de rente bepalen. Het is wel belangrijk dat de rente 'marktconform' is. Dat betekent dat het niet teveel mag afwijken van de rente die banken hanteren bij een vergelijkbare lening.

Is de rente niet marktconform? Dan kan de Belastingdienst de lening als schenking zien. Dan moet de schenker of de ontvanger schenkbelasting betalen. Besluit je als schenker de schenkbelasting op je te nemen? Dan betaal je altijd meer schenkbelasting dan de ontvanger zou doen.

Als je bewust een lage rente wilt vragen vanwege jullie goede band, dan is belastingvrij schenken misschien een optie.

Het contract regelen

We raden aan om de afspraken voor je onderhandse lening op papier te zetten. Begin met deze punten:

• ​De datum 
• De naam en het adres van de lener 
• De naam en het adres van de uitlener 
• De afgesproken rente 
• Aantal maandelijkse termijnen en de hoogte van de maandelijkse termijnen
• De manier van terugbetaling (per bankoverschrijving of contant)
• De looptijd
• Handtekening van de lener en uitlener

Denk ook aan de belangrijke afspraken over:

• Wat te doen als terugbetalen niet lukt
• Tussentijds de lening opzeggen
• Vervroegd aflossen

Het is slim om het contract te laten checken door een financieel expert. Die helpt je om alles duidelijk te krijgen.

Hypotheekrenteaftrek bij een onderhandse lening

Leen je voor je woning geld van vrienden, familie of een bv? Dan mag je de rente over deze lening fiscaal aftrekken. De Belastingdienst stelt wel voorwaarden waar je aan moet voldoen.

Alle voorwaarden vind je op onze pagina over familiehypotheken.

Particuliere lening opgeven bij de Belastingdienst

Je kunt een onderhandse lening voor een eigen woning niet laten registreren bij de Belastingdienst. Geef de gegevens van de leenovereenkomst in plaats daarvan door aan de Belastingdienst via de inkomstenbelasting.

Dit geldt alleen voor onderhandse leningen die zijn afgesloten vanaf 1 januari 2013.

Voor- en nadelen onderhandse lening

Voordelen

• Geen BKR-registratie: Het is een lening zonder BKR-registratie. Hierdoor worden toekomstige leningen minder beïnvloed. Zoals een hypotheek.
• Flexibiliteit: Jullie bepalen zelf de regels en voorwaarden.
• Huis kopen of verbouwen: Ideaal als je extra geld nodig hebt bij de aankoop of verbouwing van een woning.
• Naasten helpen: Lenen aan vrienden of familie voelt voor veel mensen veilig en vertrouwd. Bovendien help je elkaar.
• Rendabele rente: De uitlener krijgt een hogere rente dan wanneer het geld op de spaarrekening blijft staan.
• Geen afsluitkosten: Bij onderhandse leningen krijg je niet te maken met bijkomende kosten.

Bovenstaande punten lijken aantrekkelijk. Hou er rekening mee dat een paar van die voordelen ook nadelen kunnen zijn:

Nadelen onderhandse lening:

• Geen BKR-toetsing: Geen toezicht of controle op de financiële draagkracht van degene die de lening neemt. Dit heeft risico's.
• Invloed op je relatie: Geld lenen van vrienden of familie kan leiden tot conflicten of verbroken relaties.
• Onzekere terugbetaling: Zelfs met een overeenkomst bestaat het risico dat de lener niet terugbetaalt. Hier moet je vervolgens zelf achteraan gaan.

Geld terugkrijgen bij een onderhandse lening

Voldoet iemand niet meer aan de betalingsverplichtingen van een onderhandse lening? Dan kun je dit in een paar stappen terugvragen.

​1. Vraag schriftelijk je geld terug 

Stuur de lener een bericht. Bijvoorbeeld via e-mail of in een smsje. Door schriftelijk je geld terug te vragen, heb je bewijs dat je kunt laten zien.

2. Spreek een betalingsregeling af 

Kan de lener het geleende geld niet terugbetalen? Dan kan je een betalingsregeling treffen. De lener betaalt het geleende bedrag dan terug in delen. Leg ook dit weer schriftelijk vast. Bepaal ook op welke dagen je het geld precies wilt ontvangen. Zet er daarnaast in dat je het geld terug zult eisen als de lener zich niet aan de betalingsregeling houdt.

3. Eis het geld terug via een brief 

Het kan gebeuren dat je er met z’n tweeën niet uitkomt. Stuur de lener dan een brief waarin je het geld terugeist voor een bepaalde datum. Zorg dat je deze brief aangetekend verstuurd. Je hebt dan een bewijs dat je de brief verstuurd hebt en dat de lener deze ontvangen heeft. Je kunt hier een voorbeeldbrief onderhandse lening terugvorderen voor gebruiken.

4. Schakel een mediator in 

Kom je er samen niet uit, maar wil je wel graag in gesprek? Vraag dan hulp van een mediator. Een mediator kan je helpen als je een juridisch verschil van mening hebt met iemand. Samen probeert de mediator tot een passende oplossing te komen.

5. Stap naar de rechter

Is het geld nog steeds niet terugbetaald? Dan kun je in sommige gevallen naar de rechter stappen. Je moet dan wel kunnen bewijzen dat je geld hebt uitgeleend en dat de lener zich niet aan de afspraken heeft gehouden. Daarom is een leenovereenkomst en schriftelijk het geld terugvragen zo belangrijk. Hiervoor kun je terecht bij een jurist, bijvoorbeeld via het Juridisch Loket.