In het kort

  • Velen onderschatten het verslavingsrisico van nicotine in tabak.
  • Nicotine veroorzaakt een aangenaam gevoel en verhoogt de behoefte aan meer.
  • Roken wordt snel een dagelijkse gewoonte gekoppeld aan routineactiviteiten.
  • Stoppen met roken verbetert de fitheid en vermindert het risico op ernstige ziekten.
  • Er is een financieel voordeel bij het stoppen met roken.
  • Stoppen kan leiden tot ontwenningsverschijnselen.
  • De huisarts kan ondersteuning bieden bij het stoppen met roken.

Voordelen van stoppen met roken

Soms denken mensen dat stoppen met roken niet nuttig is als ze jarenlang hebben gerookt. Maar zelfs wanneer je ruim veertig jaar gerookt hebt, is het alsnog zinvol om te stoppen. Hier is onderzoek naar gedaan. Stoppen met roken heeft allerlei effecten op de korte en lange termijn.

Na 20 minuten Je bloeddruk en hartslag gaan omlaag.
Na 24 uur Alle sporen van het giftige koolmonoxide zijn uit je lichaam verdwenen. Je longen beginnen zich nu te reinigen, daardoor hoest je veel. Zo kunnen je longen het vuil naar buiten werken.
Na 48 uur Alle nicotine is uit je lichaam verdwenen. Ook verbeteren je smaak- en reukvermogen.
Na 72 uur Je kunt nu merken dat je meer energie hebt. Ook gaat ademen makkelijker.
Na 4 weken Je conditie is merkbaar verbeterd. Je rokershoestje is helemaal verdwenen.
Na 1 jaar De kans op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten is gehalveerd.
Na 5 jaar De kans op mondholte- of slokdarmkanker is gehalveerd.
Na 10 jaar Het risico op longkanker is gehalveerd. Ook de kans op andere kankersoorten is sterk verminderd.
Na 20 jaar Het risico op longkanker is vrijwel gelijk aan het risico van iemand die nooit gerookt heeft.


Er zijn ook nog andere voordelen van stoppen met roken:

  • ​Je huid en haar worden mooier en je tanden zien er gezonder uit. Daarnaast ruikt je adem frisser.
  • Je kleding en haar ruiken niet constant naar rook. Ook je woning ruikt niet meer naar rook.
  • Niet meer roken is ook beter voor de gezondheid van de mensen om je heen. Zij roken dan niet meer ‘mee’.
  • Door te stoppen met roken geef je het goede voorbeeld aan je kinderen.
  • Je houdt maandelijks meer geld over. Gemiddeld zijn mensen die een pakje per dag roken jaarlijks 3.000 euro kwijt aan sigaretten.

Welke klachten kan ik krijgen bij stoppen met roken?

Stoppen met roken kan de nodige ontwenningsverschijnselen veroorzaken. Je lichaam is gewend aan de stof nicotine. Daarom stuurt je lichaam in het begin allerlei signalen uit op momenten dat je niet rookt. Ook psychisch is het lastig. Roken geeft je een aangenaam gevoel, dus heb je de neiging om dit te blijven doen. Niet-roken zorgt voor een vervelend gevoel.

Ontwenningsverschijnselen

  • ​Je bent snel boos of verdrietig.
  • Je voelt je angstig of hebt depressieve gevoelens.
  • Je hebt een constant gevoel van onrust.
  • Je hebt heel weinig geduld en raakt snel gefrustreerd.
  • Je hebt hoofdpijn, koude rillingen en voelt tintelingen in je handen en voeten.
  • Je slaapt slechter.
  • Je hebt minder aandacht en focus.
  • Je moet veel minder vaak poepen en hebt ook harde poep.
  • Je hebt meer zin in eten en bent geneigd om ongezond te eten.

Tips voor het stoppen met roken

Stoppen met roken kan erg lastig zijn. De ergste dagen na het stoppen met roken zijn meestal de derde en vierde dag. De ontwenningsverschijnselen zijn dan het sterkst. Maar ook in een later stadium kan het nog weleens lastig zijn. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om het stoppen makkelijker te maken voor jezelf. Vooral tijdens moeilijke momenten kan het fijn zijn om deze tips toe te passen.


  • ​Stop in één keer. Stoppen met roken werkt het best als je in één keer stopt. Een beetje stoppen met roken door bijvoorbeeld minder te roken werkt meestal maar voor korte tijd. Minder roken betekent ook minder nicotine, waar je lichaam dan juist weer meer behoefte aan krijgt. Kies ook een stopdatum en prik deze datum in je agenda. Kies het liefst een datum binnen twee weken.
  • Vijf minuten wachten. Heb je heel erg trek in een sigaret? Dan kan het helpen om drie tot vijf minuten te wachten. Zo ebt de trek vanzelf weg. Doe ondertussen iets om jezelf af te leiden. Ga bijvoorbeeld wandelen, bel met een vriend(in) of ga een boodschap doen.
  • Geen sigaretten in huis. Zorg dat je alle sigaretten, aanstekers en asbakken uit huis verwijdert. Controleer ook al je tassen, jaszakken en je auto. Bewaar liever geen pakje sigaretten voor bezoek dat wel rookt. Hierdoor kun je alleen maar in de verleiding komen.
  • Vertel het aan mensen om je heen. Laat zoveel mogelijk mensen weten dat je gestopt bent. Zo kunnen anderen hier rekening mee houden. Zijn er collega’s of vrienden waar je vaak mee buiten stond te roken? Ga dan in de pauze wandelen met collega’s die niet roken.
  • Schrijf op waarom je wilt stoppen. Er zijn waarschijnlijk allerlei redenen waarom je graag wilt stoppen met roken. Misschien wil je je conditie verbeteren, meer geld overhouden of zwanger worden. Schrijf deze redenen op en formuleer het zo positief mogelijk. Op lastige momenten kun je dit lijstje er dan even bij pakken.
  • Beloon jezelf. Stoppen met roken is niet makkelijk. Maar als je het volhoudt, bespaar je een hoop geld. Wat zou je met dat geld willen doen? Beloon jezelf op een weekendje weg, geef je op voor een cursus of zet geld opzij voor een nieuwe laptop. Of beloon jezelf met een vrije dag.
  • Blijf in beweging. Heb je een moeilijk moment? Probeer jezelf dan af te leiden. Een van de dingen die het beste werkt is bewegen. Maak een wandeling, ga een stukje fietsen of loop de trap even op en af. Voor de lange termijn is het slim om een sport te zoeken die je leuk vindt. Ga bijvoorbeeld zwemmen, doe een danscursus of zoek een bouldercentrum in de buurt waar je kunt klimmen.
  • Zoek steun bij moeilijke momenten. Misschien ben je al een tijdje gestopt met roken. Dit volhouden kan soms erg moeilijk zijn. Laat vrienden of familie weten dat je het lastig hebt en zoek afleiding. Of geef dit aan bij je huisarts of een speciale coach.
  • Pas op met alcohol. Alcohol maakt het moeilijker om nee te zeggen als mensen je een sigaret aanbieden. Ook gaat roken en drinken voor veel mensen vaak samen. Door minder tot geen alcohol meer te drinken, maak je die verleiding kleiner.
  • Neem nooit meer een sigaret. Probeer de verleiding te weerstaan en neem nooit meer een sigaret. Veel mensen denken dat één sigaret wel kan, maar juist dan maak je het jezelf onnodig moeilijk. Laat je ook niet wijsmaken dat je ongezellig bent als je niet meerookt.

Professionele hulp bij stoppen met roken

Stoppen met roken hoef je niet alleen te doen. Zo kun je hulp inschakelen van een professional:

  • ​Je eigen huisarts of de praktijkondersteuner (POH).
  • Een gespecialiseerde coach.
  • De rookstopconsulent van de Rookstoppoli in het ziekenhuis. Bij de Rookstoppoli krijg je twee consulten bij de longarts. Ook heb je zeven tot negen gesprekken of bijeenkomsten met de rookstopconsulent.

Als je hulp inschakelt, zal de huisarts, een coach of consulent je begeleiden tijdens het stoppen. Dit is fijn wanneer je dit niet alleen wilt doen, al eerder mislukte stoppogingen hebt gedaan en tijd hebt voor een aantal gesprekken. Je kunt kiezen uit online of telefonische gesprekken, gesprekken in de praktijk of groepsgesprekken. Afhankelijk van de steun die je kiest, duurt de begeleiding een aantal weken tot een paar maanden. Begeleiding via de Rookstoppoli in het ziekenhuis duurt ongeveer een jaar. Op de hulpkaart van ikstopnu.nl kun je erkende begeleiders bij jou in de buurt vinden.

Hulpmiddelen of medicijnen bij stoppen met roken

Er zijn diverse hulpmiddelen of medicijnen die je kunt gebruiken als je wilt stoppen met roken.

Kauwgom, pleisters of tabletten met nicotine

Er zijn verschillende hulpmiddelen met nicotine die je kunt nemen als je gestopt bent met roken. Nicotinekauwgom werkt snel en kort en kun je het best nemen op momenten dat je zin hebt in een sigaret. Hetzelfde geldt voor een tablet of spray. Tabletten of sprays met nicotine kunnen soms wel irritatie in de keel veroorzaken. Nicotinepleisters geven langzaam nicotine af en kun je de hele dag dragen. Je verwijdert de pleister als je gaat slapen en plakt de volgende ochtend weer een nieuwe pleister op een andere plek. Soms kun je hiervan huidirritatie krijgen. Je kunt ook twee hulpmiddelen tegelijk gebruiken, zoals kauwgom en pleisters. Na vier weken kun je er minder van gebruiken. Na twee of drie maanden mag je er helemaal mee stoppen.

Nortriptyline of bupropion 

Heb je middelen met nicotine gebruikt, maar lukt het niet om te stoppen? Dan kunnen medicijnen helpen, zoals nortriptyline en bupropion. Deze middelen zorgen er ook voor dat je minder zin hebt in sigaretten en dat je minder last hebt van ontwenningsverschijnselen. Daarnaast werken beide medicijnen bij depressie. Gebruik deze medicijnen twee weken voor je stopdatum. Na de stopdatum kun je ze dan nog vijf tot tien weken slikken. Nortriptyline en bupropion gaan soms wel gepaard met de nodige bijwerkingen. Denk aan duizeligheid, een droge mond, slecht slapen en verstopping.

Varenicline

Je kunt ook het medicijn varenicline gebruiken. Dit ontwenningsmiddel zorgt ervoor dat je brein minder gevoelig is voor nicotine. Zo heb je steeds minder behoefte aan nicotine. Je begint dit medicijn twee weken voor de gekozen stopdatum te slikken. Na je stopdatum slik je dit middel nog maximaal twaalf weken. Ook van varenicline kun je bepaalde bijwerkingen krijgen, zoals misselijkheid, hoofdpijn, slecht slapen en vreemde dromen.

Wanneer bel ik de huisarts bij stoppen met roken?

Er zijn een aantal situaties waarin je het best een afspraak kunt maken met de huisarts of praktijkondersteuner.

  • ​Je wilt professionele hulp bij stoppen met roken of hebt meer hulp nodig.
  • Je wilt zwanger worden, maar rookt nog.
  • Je bent erachter gekomen dat je zwanger bent, maar je rookt nog.
  • Je hebt net een baby gehad, maar hebt moeite om gestopt te blijven.
  • Je gebruikt medicijnen voor een bepaalde ziekte. Als je stopt met roken, heb je soms meer of juist minder nodig van dit medicijn.
  • Je wilt graag middelen met nicotine of medicijnen gebruiken om te stoppen met roken.
  • Je krijgt nieuwe klachten nadat je al een tijdje bent gestopt met roken. In sommige gevallen komt dit door bijwerkingen van medicijnen.
  • Je slikt nu ongeveer drie weken medicijnen tegen roken.

Stoppen met roken en kinderwens

Wil je graag zwanger worden, maar rook je momenteel nog? Neem dan contact op met de huisarts. Stoppen met roken heeft allerlei voordelen als je een kinderwens hebt. Zo word je makkelijker zwanger. Daarnaast heb je veel minder kans op een miskraam of buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Bovendien is je baby de eerste weken van je zwangerschap extra gevoelig voor de schadelijke gevolgen van roken. In de eerste weken groeien namelijk de belangrijkste organen. Als je dus pas stopt op het moment dat je echt zwanger bent, kan dit al schadelijk zijn voor je kindje. Het is daarom slim om eerst te stoppen met roken en daarna pas te beginnen met proberen om zwanger te worden. Als je partner ook rookt, kunnen jullie het best samen stoppen. Zo kun je steun vinden bij elkaar. Daarnaast zijn mannen en vrouwen vruchtbaarder als ze niet roken.

Zorgverzekering

Wil je stoppen met roken? Vanuit de basisverzekering wordt hulp bij stoppen met roken volledig vergoed. Je kunt dan jaarlijks één programma volgen. Dit gaat om bewezen methoden die werken, zoals groepstrainingen of hulp van een gespecialiseerde coach. Sinds 1 januari 2020 hoef je over deze hulp bij stoppen met roken geen eigen risico meer te betalen. Wel zijn er een aantal voorwaarden aan verbonden. Je krijgt de behandeling volledig vergoed als je deze krijgt van iemand die is aangesloten bij jouw zorgverzekeraar. Heb je vragen over de zorgverzekering en stoppen met roken? Neem dan contact op met je zorgverzekeraar of bel de gratis Stoplijn (0800-1995).

Meer informatie over stoppen met roken

  • Meer informatie over roken en stoppen: Rokeninfo.nl.
  • Manieren om te stoppen: ikstopnu.nl. Ikstopnu.nl is een website gemaakt door het Trimbos-instituut in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. 
  • Speciale hulp als je wilt stoppen met roken en zwanger wilt worden, zwanger bent of kinderen hebt: Rookvrije ouders van ikstopnu.nl.
  • Gratis Stoplijn: 0800-1995. Voor gratis advies bij stoppen met roken, ondersteuning tijdens een moeilijk moment of als je iemand anders wilt helpen bij stoppen met roken. 
  • Gratis app: Quiddy. Deze app is gericht op stoppen met roken en is speciaal ontwikkeld voor jongvolwassenen tussen de 16 en 25 jaar.
  • Een erkende stoppen-met-roken begeleider vinden bij jou in de buurt: hulpkaart van Ikstopnu.nl.
  • Of bekijk de Gezond Leven-kaart van Patiëntenfederatie Nederland voor tips over gezonder leven.

Bronnen en expertise

Bij het samenstellen van deze pagina zijn de volgende bronnen geraadpleegd:

  • Thuisarts
  • RIVM
  • KWF
  • Ikstopnu.nl

Informatie gecontroleerd door expert

expert
Bas Knopperts
De informatie op deze pagina is gecontroleerd door Bas Knopperts. Hij is specialist op het gebied van zorgverzekeringen en een veelgevraagd expert in de media. Bijvoorbeeld bij AD.nl en NOS.
De informatie op deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 09 november 2023.

Disclaimer

Het gebruik van de informatie is volledig de verantwoordelijkheid van de lezer. Independer staat niet in voor de medische correctheid, volledigheid en effectiviteit. Bekijk voor meer informatie ook ons redactioneel beleid.

Awards